Pomimo swojego niewielkiego rozmiaru, nornice potrafią wyrządzić poważne szkody w ogrodach, sadach czy domowych ogródkach warzywnych. Niszczycielskie nawyki żywieniowe i niekontrolowany wzrost populacji tych gryzoni sprawiają, że są one bardzo frustrującym szkodnikiem. Z tego poradnika dowiesz się, jak zwalczyć nornice za pomocą naturalnych lub chemicznych metod.
Charakterystyka nornic
Nornice to niewielkie gryzonie o wydłużonym ciele pokrytym bujnym szarobrązowym futerkiem, które umożliwia im kamuflowanie się w naturalnym środowisku. Najczęściej występującym gatunkiem w Polsce jest nornica ruda. Jej dorosłe osobniki osiągają długość od około 8 do 15 centymetrów i charakteryzują się stosunkowo krótkimi kończynami oraz małymi, zaokrąglonymi uszami. Każdego roku samica potrafi wydać na świat w kilku miotach nawet 20 młodych.
Nornice są aktywne przede wszystkim nocą i występują głównie na terenach wiejskich, leśnych oraz podmiejskich, gdzie znajdują odpowiednie warunki do życia i rozmnażania. Jednakże, ze względu na ich dużą zdolność do adaptacji, mogą także pojawić się w ogrodach, parkach miejskich lub terenach przemysłowych. Budują nory, które nieraz tworzą skomplikowaną sieć podziemnych korytarzy w wierzchniej warstwie ziemi.
Dieta nornic składa się przede wszystkim z korzeni, bulw, nasion oraz innych części roślin. Mają szczególnie duży apetyt na rośliny w okresach, gdy dostępność pożywienia na powierzchni jest ograniczona, co zmusza je do poszukiwania korzeni lub nasion pod ziemią. Te niewielkie gryzonie potrafią również zjadać larwy, owady, owoce, a także korę drzew i krzewów.
Jak rozpoznać obecność nornic wokół domu lub ogrodu?
Ponieważ nornice są aktywne głównie nocą, warto obserwować teren po zmroku. Można również zwrócić uwagę na ewentualne ruchy lub dźwięki dochodzące z ziemi, które mogą wskazywać na obecność tych szkodników. Wyraźną wskazówką są niewielkie nory w postaci charakterystycznych dziur lub otworów w ziemi, szczególnie w pobliżu roślin lub budynków. Nornice nie tworzą kopców jak krety, ale kopią korytarze i koleiny ok. 10-15 cm pod ziemią,
Jednak największym dowodem na obecność nornic są szkody w środowisku naturalnym oraz na terenach uprawnych i przy budynkach. Należy przede wszystkim zwrócić uwagę zwłaszcza na utraty plonów – podgryzione korzenie, bulwy, owoce czy młode pędy powodują obumieranie roślin i kwiatów, wywołując znaczne szkody w uprawach. Czasami żerują też na korze młodych drzew i krzewów liściastych.
Zwalczanie nornic – naturalne repelenty
Użycie naturalnych środków to jeden z popularnych sposobów na odstraszanie niechcianych szkodników. Istnieje wiele roślin, których zapach jest nieprzyjemny dla nornic i odstrasza je od pobliskich obszarów. Zasadzenie w ogrodzie roślin takich jak nostrzyk, mięta, czarna porzeczka, lawenda lub czosnek pomoże nam pozbyć się niechcianych szkodników. Możemy również umieścić liście orzecha włoskiego lub ząbki czosnku w otworach prowadzących do tuneli nornic. Często skuteczne będzie też wsypanie do nich cynamonu lub po prostu zalanie ich wodą.
Pułapki na nornice
Kolejną dobrą metodą kontroli populacji szkodników w ogrodzie są pułapki na nornice. Bez problemu znajdziemy modele, które umożliwiają złapanie gryzoni żywcem, aby następnie przenieść je z dala od chronionego obszaru. Są to tak zwane pułapki żywołowne. Tego typu rozwiązania są zazwyczaj wykonane z plastiku lub metalu i mogą być stosowane wielokrotnie.
Możemy sięgnąć także po pułapki petardowe, powodujące wybuch gazu lub dymu w norze szkodnika. Te urządzenia wykorzystują specjalne ładunki wybuchowe lub substancje dymotwórcze, które powodują nagłą i głośną reakcję, mającą na celu przepłoszenie lub zlikwidowanie nornicy. Pamiętajmy, że są to produkty biobójcze i należy z nich korzystać z zachowaniem odpowiednich środków ostrożności.
Odstraszanie za pomocą dźwięku
W sklepach dostępne są także specjalne odstraszacze akustyczne przeciw nornicom, które są wrażliwe na hałasy. Takie urządzenia emitują niesłyszalne dla ludzi sygnały dźwiękowe oraz wibracje, odstraszające nornice. Najbardziej praktyczne są solarne modele zasilane energią słoneczną, które łatwo rozstawia się w różnych miejscach w ogrodzie czy na działce, bez korzystania z zewnętrznych źródeł zasilania.
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby samodzielnie wykonać odstraszacz wykorzystujący dźwięk przeciw nornicom. W tym celu wystarczy wkopać w ziemię szklaną butelkę i ustawić ją pod skosem. Podczas podmuchów wiatru dostające się do niej powietrze będzie wytwarzał zawodzący dźwięk, który płoszy nornice.
Środki chemiczne na nornice
Preparaty chemiczne skutecznie zwalczają nornice, jednak mogą być szkodliwe dla ludzi, zwierząt czy środowiska. Na szczęście na rynku bez problemu zakupimy też środki oparte na działaniu substancji naturalnych, dzięki czemu są znacznie mniej inwazyjne dla ekosystemu. Dostępne są w formie płynów, żelów czy granulatów i wykorzystują silny zapach, aby zwalczyć szkodniki, jednocześnie nie ingerując w rozwój roślin. Zawsze zwracajmy uwagę, czy konkretny środek chemiczny jest biodegradowalny i przyjazny dla środowiska.
Zapobieganie obecności nornic w ogrodzie
Dzięki proaktywnemu podejściu do ochrony ogrodu nie dopuścimy do pojawienia się w nim niechcianych szkodników. Poniżej przedstawiamy różne sposoby zapobiegania szkodom, które potencjalnie mogą wyrządzać nornice.
⦁ Zastosowanie siatek lub mat wokół pni drzew zapobiega obgryzaniu kory przez nornice. Koszyczki plastikowe są również barierą dla gryzoni, chroniąc korzenie roślin przed ich uszkodzeniem.
⦁ Regularne usuwanie resztek roślin z ogrodu pomaga ograniczyć dostępność pożywienia dla nornic i zmniejsza atrakcyjność ogrodu jako schronienia dla tych gryzoni.
⦁ Profilaktyczne przekopywanie grządek oraz usuwanie chwastów pomaga utrzymać ogrodową przestrzeń w porządku i utrudnia nornicom ukrywanie się.
⦁ Gruba warstwa ściółki może stać się doskonałym schronieniem dla nornic. Zaleca się stosowanie umiarkowanej ilości ściółki w ogrodzie.
⦁ Zakładanie żywopłotów oraz skupisk drzew i krzewów stanowi ostoje dla naturalnych drapieżników nornic, takich jak jeże czy ptaki drapieżne.
⦁ Stosowanie osłonek lub owijanie pni drzew słomą utrudni nornicom dostęp do korzeni i kory drzew, chroniąc je przed uszkodzeniem.
Materiał zewnętrzny