Zagęszczarki to popularne maszyny służące do ubijania i wzmacniania gruntu poprzez usuwanie z nich cząsteczek wody i powietrza. Stanowią podstawowe wyposażenie wielu średnich i dużych firm budowlanych, ale z racji coraz większej powszechności i niższych cen, budzą rosnące zainteresowanie również wśród osób działających na mniejszą skalę. Jak zatem wybrać dobrą zagęszczarkę, dopasowaną do rodzaju wykonywanych prac budowlanych?
Na rynku znaleźć można 3 podstawowe typy zagęszczarek. Są to zagęszczarki stopowe (tzw. skoczki lub ubijaki), zagęszczarki płytowe (jedno- i dwukierunkowe), oraz podwieszane. Wszystkie omawiane typy zagęszczarek mają swoje cechy charakterystyczne, które w głównej mierze determinują sposób ich wykorzystania w konkretnych zadaniach budowlanych. Omówmy zatem te najpopularniejsze rodzaje zagęszczarek jakimi są skoczki oraz zagęszczarki płytowe i sprawdźmy, czym się wyróżniają.
Skoczki (ubijaki)
Najmniejsze zagęszczarki stopowe posłużą do zagęszczania podłoża o niewielkiej powierzchni. Dzięki niewielkim wymiarom, skoczki to idealne maszyny do ubijania podłoża w wąskich wykopach, np. przy układaniu rur. Tego typu zagęszczarka waży najczęściej od 30 do 90 kg. Lżejsze egzemplarze są łatwiejsze w manewrowaniu i transporcie, jednak wytwarzają mniejszą energię pojedynczego uderzenia. Analogicznie cięższe modele będą o wiele skuteczniejsze w działaniu, lecz bardziej kłopotliwe podczas transportu i wymagające większej siły podczas operowania. Średniej klasy ubijak to koszt kilku tysięcy złotych. Za profesjonalne rozwiązania trzeba już zapłacić nieco powyżej 10 tys. zł.
Zagęszczarki płytowe
Ten rodzaj zagęszczarek sprawdza się przede wszystkich na większym obszarze działania. Zagęszczarki płytowe są idealne w przygotowaniu podłoża pod parking, podjazd lub ścieżkę rowerową. W tej kategorii trzeba jednak wyróżnić podtypy zagęszczarek, które różnią się sposobem prowadzenia. Będą to zagęszczarki jednokierunkowe oraz dwukierunkowe.
Modele jednokierunkowe są przede wszystkim lżejsze (najczęściej od 30 do 170 kg), a ich wspólną cechą jest zdolność do samodzielnego poruszania się tylko w jednym kierunku (przód). Średni koszt zakupu zagęszczarki jednokierunkowej zaczyna się od kilku i kończy na kilkunastu tysiącach złotych.
Bardziej profesjonalne i wydajniejsze, ale zarazem droższe i cięższe są zagęszczarki dwukierunkowe. Różnorodność modeli w tej grupie jest całkiem spora, podobnie jak spotykane w nich parametry techniczne. Zagęszczarki rewersyjne sprawdzą się do zagęszczania podłoża o większej powierzchni. Ich wspólną cechą jest zdolność do poruszania się zarówno w przód, jak i w tył, zależnie od kierunku nadanego w danej chwili przez operatora. Waga zagęszczarek dwukierunkowych może wynosić nawet ponad 800 kg, co czyni je ultra wydajnymi maszynami budowlanymi.
Ważne parametry zagęszczarek
Przed zakupem odpowiedniej zagęszczarki należy zwrócić uwagę na jej istotne parametry techniczne. Sprzęt tego typu przeznaczony jest do zastosowań dosyć specjalistycznych, przez co warto postawić na rozwiązanie idealnie dopasowane do konkretnych zadań budowlanych.
Waga – podstawowa cecha zagęszczarek, która bezpośrednio przekłada się na ich skuteczność w działaniu. Cięższe zagęszczarki sprawdzą się lepiej podczas ubijania grubszej warstwy podłoża, ale spada przy tym ich manewrowość.
Wymiary płyty roboczej – kolejny istotny parametr, którego nie należy pomijać. Szeroka płyta robocza oznacza lepszą wydajność na większej powierzchni gruntu. Jest to jednak wydajność względna, ponieważ mniejsza powierzchnia płyty oznacza lepsze zagęszczenie punktowe. Warto też dodać o istniejących nakładkach elastomerowych na płyty robocze, które pozwalają na bezpieczne zagęszczanie kruchego podłoża, np. kostki brukowej.
Siła odśrodkowa – parametr ten wyrażany jest w kiloniutonach (kN). Wartość siły odśrodkowej mówi o tym, jaką energię przekazuje podłożu płyta robocza w pojedynczym cyklu. Im większa siła odśrodkowa, tym skuteczniejsze zagęszczanie podłoża na głębszych jego warstwach.
Częstotliwość wibracji – wyrażana jest w hercach (Hz), czyli pojedynczych cyklach uderzeniowych na 1 sekundę. Im większa częstotliwość wibracji, tym lepsza skuteczność przy zagęszczaniu podłoża. Niestety wraz ze wzrostem wartości, maleje komfort operowania maszyną.
Rodzaj paliwa – zagęszczarki przeważnie wyposażone są w silniki spalinowe, napędzane benzyną lub olejem napędowym (ropą). Oba rozwiązania wytwarzają szkodliwe spaliny i generują spory hałas, ale różnią się konstrukcyjnie. Silniki benzynowe są lżejsze i tańsze w zakupie, ale zużywają więcej paliwa i są mniej trwałe. Silniki o zapłonie samoczynnym (diesla) są z kolei bardziej wytrzymałe i spalają mniej paliwa, ale niestety ważą odczuwalnie więcej i są droższe w zakupie.